Chữa thoái hóa cột sống bằng đông y là phương pháp đang ngày càng phổ biến trong quá trình điều trị các bệnh về xương khớp. Bởi đây là phương pháp đã có từ lâu đời và được chứng minh về tác dụng qua hàng nghìn năm. Hãy cùng Dược Mỹ Phẩm Khang Linh giải đáp câu hỏi chữa thoái hóa cột sống bằng đông y có hiệu quả không?
Nội dung bài viết
1. Thoái hóa cột sống theo quan niệm Đông Y
Thoái hóa cột sống là bệnh lý về xương khớp xảy ra ở những người từ khoảng 35 tuổi trở lên. Theo y học hiện đại, bệnh xảy ra do quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể kết hợp với các yếu tố tác động bên ngoài như: Chấn thương, các thói quen xấu trong sinh hoạt,…
Theo Đông y, nguyên nhân gây bệnh thoái hóa cột sống là do phong hàn thấp từ bên ngoài xâm nhập vào cơ thể và dẫn tới khí huyết tích tụ, bế tắc,… Dần dần khiến cho kinh lạc bị ứ trệ làm gián đoạn quá trình nuôi dưỡng của cột sống dẫn đến các cơn đau nhức và ảnh hưởng đến vận động. Nếu như không được điều trị kịp thời sẽ gây ra bệnh.
2. Chữa thoái hóa cột sống bằng Đông Y có hiệu quả không?

Theo các chuyên gia cho biết, thoái hóa cột sống khó có thể điều trị dứt điểm hoàn toàn được bởi đây là quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể. Dù là phương pháp điều trị nào thì cũng chỉ có tác dụng hỗ trợ cải thiện các triệu chứng và thay đổi các thói quen xấu để phục hồi chức năng vận động cho người bệnh.
Chữa thoái hóa cột sống bằng thuốc Đông y được đánh giá cao do hầu hết các bài thuốc này đều có nguồn gốc từ dược liệu thiên nhiên nên khá an toàn và dễ sử dụng. Hơn nữa, nguyên liệu dễ tìm kiếm, cách chế biến dễ thực hiện cũng sẽ giúp tiết kiệm được cả thời gian và chi phí cho người bệnh.
Tuy nhiên, phụ thuộc vào cơ địa và khả năng đáp ứng của từng người mà các bài thuốc này có hiệu quả khác nhau. Vì vậy, đây là phương pháp được khuyến khích áp dụng khi bệnh đang ở mức độ nhẹ. Đồng thời, người bệnh cũng có thể kết hợp với những biện pháp điều trị chuyên sâu khác để giúp đạt được hiệu quả cao hơn.
3. Các bài thuốc Đông y chữa thoái hóa cột sống theo thể bệnh
Chữa thoái hóa cột sống bằng Đông y thường dựa trên thể bệnh và đặc điểm cụ thể. Từ đó mà gia giảm các vị thuốc sao cho phù hợp nhất để giảm tối đa triệu chứng của bệnh.
3.1. Chữa thoái hóa cột sống ở thắt lưng trường hợp cấp tính bằng Đông y
Biểu hiện: Ban đầu người bệnh sẽ cảm thấy đau nhẹ ở lưng dưới. Sau đó, cơn đau dần lan xuống phần xương chậu và hai chân.
Để trị chứng bệnh này, trong Đông y sử dụng bài thuốc Hữu quy hàn hoặc Độc hoạt tang ký sinh thang gia giảm với tác dụng: Khu phong, loại bỏ hàn khí xâm nhập vào cơ thể, bổ máu, giải quyết tình trạng ứ trệ và giúp các kinh mạch hoạt động tốt hơn.
- Bài thuốc Độc hoạt tang ký sinh gia giảm:
Đỗ trọng, độc hoạt, sinh địa, mẫu đơn trắng, tang ký sinh, lan căn và phục linh mỗi loại 12g; tần quy và đẳng sâm mỗi loại 16g; quế chi, thanh táo và phụ tử chế mỗi loại 8g; trôm lay 6g.
Đem tất cả vị thuốc này sắc thành 3 bát nước cô đặc để uống mỗi ngày 1 thang x 10 ngày.
- Bài thuốc Hữu quy hoàn:
Kỷ tử, cốt toái bổ, đỗ trọng và lông cu li mỗi loại 12g; thêm củ mài và thục địa mỗi loại 16g cùng 10g sơn thù; nhục quế và phụ tử mỗi loại 4g; trôm lay 8g.
Đem sắc với nước lấy 3 bát thuốc cô đặc để uống ấm sau ăn trong ngày. Mỗi liệu trình dùng 10 ngày.
3.2. Bài thuốc Đông y chữa thoái hóa cột sống do co cứng
Người bị thoái hóa cột sống do co cứng thường là biểu hiện khi nhiễm hàn. Thời tiết đột ngột chuyển lạnh khiến họ bị ứ trệ khí huyết dẫn đến cột sống bị cứng và khí huyết ứ trệ.
Biểu hiện: Đau nhức ở vùng sống lưng kèm cảm giác lạnh, tê bì tay chân và khó cử động khớp.
Để trị bệnh này, Đông y dùng bài thuốc Khương hoạt thắng thấp hoặc Can khương thương truật gia giảm với tác dụng ổn định và cải thiện hoạt động của các kinh mạch, giúp loại bỏ hàn khí, khu phong và trừ thấp.
- Bài thuốc Can khương thương truật gia giảm:
Can khương 6g và 10g phục linh; tang ký sinh, thiên tinh sơn kế, khương hoạt và ngưu tất mỗi loại 12g.
Đem tất cả vị thuốc đi sắc với lửa nhỏ lấy 3 bát cô đặc để uống hết trong ngày.
- Bài thuốc khương hoạt thắng thấp:
Cao bản, trôm lay và quế chi mỗi vị 8g; độc hoạt và sơn cúc cùng mỗi loại 12g; khương hoạt và mạn kinh tử mỗi loại 10g.
Đem tất cả đi sắc với lửa nhỏ lấy 3 bát nước cô đặc cho người bệnh uống nóng sau ăn.
3.3. Thuốc Đông y chữa thoái hóa đốt sống cổ do nhiễm phong hàn lâu ngày
Biểu hiện: Từ đầu xuống vai, phần lưng trên và gáy đều có biểu hiện đau nhức. Người bệnh khó cúi hay gập hoặc xoay đầu sang trái, phải. Ngoài ra, người bệnh còn mệt mỏi, hay lạnh từ trong người và lưỡi nhợt nhạt có rêu trắng.
Để trị bệnh này, Đông y dùng bài thuốc Quế chi gia cát căn thang gia giảm để khu phong tán hàn và giúp phòng tắc nghẽn các đường kinh lạc và hệ mạch. Từ đó giúp thư giãn giảm hết đau ở cổ, vai, gáy…
Bài thuốc Quế chi gia cát căn thang gia giảm:
Đơn trắng, quế chi, sơn cúc cùng, quy đầu, thiên tinh sơn kế và mộc qua mỗi vị 9g; 3 quả táo tàu; 15g cát căn; trôm lay 6g; sinh khương và tam thất mỗi loại 3g.
Đem tất cả vị thuốc rửa sạch và sắc nhỏ lửa để lấy 3 bát nước cô đặc. Chia thuốc ra uống ấm sau ăn và trong vòng 10 ngày liền.
3.4. Bài thuốc Đông y chữa thoái hóa cột sống và đốt sống cổ mãn tính
Biểu hiện: Đau nhức ở vùng thắt lưng và quanh khu vực cổ. Người bệnh sẽ bị tê bì ở các khớp tay, chân, nhất là ở phần ngón nên khó cử động. Ngoài ra, da mặt người bệnh xanh hơn do cơ thể suy nhược. Bệnh nhân có hơi thở ngắn, hay bị mất ngủ, bị chóng mặt mỗi khi đổi tư thế và chán ăn.
Để trị bệnh này, Đông y sử dụng bài thuốc Hoàng kỳ quế chi ngũ vật thang gia giảm. Thuốc có tác dụng giúp đẩy mạnh lưu thông máu, dưỡng huyết bổ khí và làm kinh mạch hoạt động tốt hơn.
Các vị thuốc cần dùng và cách sắc:
Kê huyết đằng 15g, mẫu đơn đỏ và mẫu đơn trắng mỗi vị 12g; cát căn và quế chi mỗi loại 9g; 4 quả táo tàu, 6g củ gừng và 18g hoàng kỳ.
Nếu bị huyết ứ thì thêm địa long, nụ hồng và hắc lục hương. Hoặc sử dụng ngũ gia bì cùng thiên lưỡng kim và câu kỷ tử.
Nếu bị hàn thấp có thể gia thêm 9g khương hoạt và mộc thông.
Sau đó đem các vị thuốc rửa sạch rồi sắc cô đặc lấy 3 bát con. Dùng liên tục trong 10 ngày.
3.5. Thuốc Đông y chữa thoái hóa cột sống cổ và hẹp cột sống
Biểu hiện: Bệnh nhân có triệu chứng cứng gáy, đau cột sống, khó vận động đồng thời hay nôn mửa và váng đầu, đôi khi bị ù tai, nhìn mọi vật mờ ảo…
Để điều trị tình trạng này, Đông y sử dụng bài thuốc Định huyễn thang với tác dụng chỉ thống, hỗ trợ lưu thông khí huyết, khu phong và hóa đờm.
Dược liệu cần sử dụng:
Cương tằm, bán hạ và thiên ma mỗi loại 9g; dây hà thủ ô quấn vào nhau và mẫu đơn trắng mỗi loại 24g; 30g đan sâm và gai móc câu 20g cùng bạch phục linh 15g.
Đem tất cả các vị thuốc rửa sạch và sắc nhỏ lửa với 1.5 lít nước để lấy bát cô đặc. Chia thuốc thành 3 bát để uống nóng sau ăn, dùng mỗi ngày 1 thang trong 10 ngày liên tiếp.
4. Những bài thuốc Đông y trị thoái hóa cột sống theo đối tượng
Ngoài cách chữa theo thể bệnh, Y học cổ truyền còn rất nhiều bài thuốc chữa thoái hóa cột sống cổ và lưng. Trong đó phải kể đến các bài thuốc sau đây:
4.1. Bài thuốc Đông y dành cho người bị thoái hóa cột sống do lao động nặng
Những người làm công việc khuân vác hay các vận động viên thể hình, hoặc nhóm những công nhân may mặc, người làm việc văn phòng thường hay phải ngồi lâu và thay đổi tư thế đột ngột thì dễ bị thoái hóa cột sống. Trong tình trạng này, nên dùng bài thuốc Thân thống trục ứ thang như sau:

Ngưu tất, nụ hồng và sơn cúc cùng mỗi loại 10g; mạt dược và tần giao và củ gừng mỗi loại 12g; địa long 8g, rễ cây củ gấu 6g, hàn hiệu trùng phẩn 8g và đào nhân 8g; trôm lay 4g và tần quy 16g.
Sau đó đem tất cả rửa sạch với nước rồi sắc cô đặc lấy 3 bát/thang.
Chia ra uống hết sau khi ăn trong ngày, lặp lại bài thuốc trong 10 ngày tiếp theo.
4.2. Bài thuốc Đông y chữa thoái hóa cột sống do tuổi tác
Thoái hóa cột sống là tình trạng xảy ra rất phổ biến ở người cao tuổi do sự lão hóa tự nhiên của các cơ quan. Người bệnh có biểu hiện như đau mỏi lưng và cổ nhiều hơn mỗi khi thời tiết chuẩn bị chuyển mùa và biến đổi.
Để điều trị tình trạng này, Đông y dùng bài thuốc Bổ thận thang gia giúp cải thiện chức năng thận, đồng thời tán hàn và khu phong.
Các vị thuốc cần sử dụng:
Tục đoạn, kỷ tử, thạch thiềm và đỗ trọng mỗi loại 12g; bổ cốt chỉ, thiên tinh sơn kế và hạt dây tơ hồng mỗi loại 8g; thục địa, độc hoạt và khương hoạt mỗi loại 12g và 16g tang ký sinh.
Sau đem tất cả các dược liệu như trên đi rửa sạch và cho vào ấm sắc cô đặc đến khi còn 3 bát nước, chia ra uống sau các bữa ăn trong ngày và dùng trong 10 ngày liên tiếp theo để giảm triệu chứng đau nhức ở cột sống.
4.3. Bài thuốc Đông y chữa thoái hóa cột sống cho người bệnh nặng
Người bệnh bị thoái hóa đốt sống cổ hoặc lưng ở thể nặng thường gặp phải khó khăn trong mọi cử động. Ngoài ra, bệnh nhân còn thường xuyên cảm thấy đau đầu và lưng với tần suất tái phát cao. Khi bị đau, các dây thần kinh sẽ bị chèn ép làm cho mạch máu bị ứ trệ, rất khó lưu thông.
Người bệnh dùng đến bài thuốc Đông y không chỉ để đem lại tác dụng giảm đau mà còn loại bỏ tất cả các yếu tố phong, nhiệt, hàn và thấp. Từ đó giúp phục hồi hoạt động của sụn khớp, cải thiện khả năng vận động cũng như ngừa đau nhức ở xương.
Các vị thuốc cần sử dụng như sau:
Vảy tê tê kết hợp cùng với đào nhân, nụ hồng; hồ giới và bạch cương tàm sắc.
Liều lượng các vị thuốc cần được gia giảm theo tình trạng bệnh cụ thể và tiến triển của người bệnh.
Sau khi có đủ thuốc đúng theo vị và lượng cần, đem sắc với 500ml nước ở lửa nhỏ đến khi cô đặc lại sau khoảng 45 phút. Chia nước thuốc để uống sau bữa ăn chính của ngày tầm 1 tiếng và uống hết trong ngày.
Tiến hành lặp lại bài thuốc trong những ngày tiếp theo cho đến khi không còn cảm thấy các triệu chứng bệnh.
5. Những lưu ý khi chữa thoái hóa cột sống bằng Đông y
Các thuốc Đông y hiện chưa thể trị hết hẳn bệnh nhưng chúng rất lành tính và có khả năng giúp cho người bệnh kiểm soát tình trạng bệnh, hạn chế tái phát. Từ đó giúp cải thiện và hỗ trợ quá trình phục hồi sức khỏe và khả năng vận động. Để việc chữa thoái hóa cột sống bằng thuốc Đông y đạt được hiệu quả tốt nhất, khi dùng thuốc người bệnh nên chú ý điều sau:
- Cần khám bệnh tại những nhà thuốc bệnh viện Y học cổ truyền để giúp kiểm tra kỹ tình trạng cột sống trước khi tiến hành bốc thuốc. Thầy thuốc sẽ bắt mạch, chẩn đoán và tư vấn cho người bệnh bài thuốc tốt nhất.
- Dùng thuốc theo đúng liều lượng và hướng dẫn mà bác sĩ kê đồng thời theo dõi tiến triển ở xương khớp.
- Cần chọn lựa dược liệu trị bệnh là những thuốc mới, không bị ẩm mốc và mối mọt.
- Nếu như bị đau nhiều, bệnh nhân nên đến các cơ sở y tế để khám chữa lại, xem xét sử dụng thuốc Tây để cải thiện tốt triệu chứng nhanh chóng. Tuy nhiên cần phải chú ý đến các yếu tố như thành phần thuốc, hướng dẫn sử dụng, liều lượng và đối tượng sử dụng để hạn chế rủi ro.
- Trong một số trường hợp, người bệnh nên đề phòng những tác dụng phụ đặc biệt của các thuốc Đông y. Chẳng hạn như với một số vị thuốc có độc dược, hoặc các đối tượng phụ nữ có thai, bị tiểu đường, viêm gan, viêm thận… cần phải cẩn trọng xem xét kỹ các vị thuốc này.
- Nên hỏi ý kiến của các bác sĩ về việc kết hợp thuốc với các phương pháp vật lý trị liệu như châm cứu, diện chẩn, giác hơi… để giúp cải thiện bệnh tốt nhất.
- Trong quá trình điều trị, bệnh nhân nên tìm hiểu người mắc bệnh thoái hóa cột sống nên ăn gì và kiêng gì. Từ đó xây dựng được chế độ ăn tốt nhất để góp phần đẩy nhanh tiến độ điều trị bệnh.
- Không nên làm việc quá sức và cũng cần tránh ngồi lâu một chỗ, tốt nhất nên vận động nhẹ nhàng để giúp khí huyết lưu thông.
- Thay đổi các thói quen xấu như ngồi lâu; đi đứng, nằm sai tư thế hay cúi đầu hoặc ngửa cổ quá nhiều…
- Nếu như cột sống bị tổn thương nặng sẽ tạo ra các gai xương. Nó sẽ làm ảnh hưởng nghiêm trọng tới các chuyển động của cơ thể. Người bệnh nên sử dụng các biện pháp can thiệp ngoại khoa vào cột sống bị thoái hóa.
Trên đây là bài viết giải đáp cho câu hỏi chữa thoái hóa cột sống bằng đông y có hiệu quả không? để giúp người bệnh có thể áp dụng phương pháp này một cách hiệu quả. Đồng thời, người bệnh cũng cần thăm khám ở các cơ sở y tế uy tín để được đưa ra phác đồ điều trị bệnh tốt nhất.