Viêm khớp dạng thấp là gì, dấu hiệu nhận biết như thế nào? Các biến chứng có thể xảy ra, phương pháp chẩn đoán và điều trị căn bệnh này như thế nào? Hãy cùng Dược Mỹ Phẩm Khang Linh tìm hiểu về căn bệnh viêm khớp dạng thấp trong bài viết này nhé!
Xem thêm:
- Hướng dẫn: xoa bóp bấm huyệt chữa thoái hóa đốt sống cổ
- TOP 10 bài tập thể dục chữa thoái hóa khớp gối hiệu quả
- Chữa thoái hóa khớp bằng đông y có tốt không?
- Giải đáp: Chữa thoái hóa khớp bằng gừng có hiệu quả không?
Nội dung bài viết
1. Viêm khớp dạng thấp là căn bệnh gì?
Viêm khớp dạng thấp còn được gọi với tên khác là bệnh viêm đa khớp dạng thấp. Đây là một bệnh lý mạn tính, đến nay vẫn chưa có biện pháp chữa khỏi bệnh hoàn toàn. Bệnh xảy ra là do sự rối loạn tự miễn bên trong cơ thể, khi hệ thống miễn dịch đã tấn công nhầm vào các mô của cơ thể.
Theo kết quả thống kê gần đây, cứ 100 người trưởng thành thì sẽ có 1-5 người mắc phải bệnh viêm khớp dạng thấp. Căn bệnh này phổ biến ở nhóm tuổi 20 – 40 tuổi, tỷ lệ nữ giới mắc bệnh nhiều hơn nam giới, đặc biệt là đối với phụ nữ đang mang thai.
Mặc dù là căn bệnh mãn tính nên viêm khớp dạng thấp không thể chữa khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, cũng cần phát hiện và có phương pháp điều trị bệnh từ sớm để ngăn ngừa nguy cơ bệnh bị tiến triển nặng, ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và cuộc sống của bệnh nhân.
Viêm khớp dạng thấp ảnh hưởng trực tiếp đến phần niêm mạc khớp, gây sưng đau và nếu như không được điều trị sớm sẽ dẫn đến tình trạng xói mòn xương, biến dạng khớp và ảnh hưởng lớn đến các sinh hoạt thường ngày.

2. Các giai đoạn của bệnh viêm khớp dạng thấp
Viêm khớp dạng thấp cũng như tất cả các bệnh lý khác, đều sẽ tiến triển từ mức độ nhẹ đến nặng theo thời gian nếu như không được điều trị. Căn bệnh này tiến triển theo 4 giai đoạn chính đó là:
2.1. Giai đoạn 1
Đây là giai đoạn đầu tiên của bệnh viêm khớp dạng thấp, được xem là giai đoạn khởi phát. Lúc này, các cơn đau chỉ xuất hiện một cách thoáng qua, với mức độ nhẹ nên nhiều người bệnh khó phát hiện.
Một số trường hợp bệnh nhân có thể cảm thấy đau khớp, cứng khớp, đôi khi là xuất hiện các triệu chứng như là sưng, nóng, đỏ ở vị trí của các khớp. Lúc này, ở bên trong cơ thể bệnh nhân, màng hoạt dịch của khớp đã bắt đầu bị tổn thương.
2.2. Giai đoạn 2
Bước sang giai đoạn này, bệnh đã có sự tiến triển nặng hơn, màng hoạt dịch khớp đã tổn thương nặng hơn. Các dấu hiệu bị tổn thương sụn khớp có thể xuất hiện khiến cho cơn đau xuất hiện ngày càng nhiều với mức độ nặng hơn, đặc biệt là khi người bệnh vận động mạnh.
2.4. Giai đoạn 3
Ở giai đoạn này, các cơn đau khớp đã trở nên nặng nề hơn và ảnh hưởng đến các vận động của người bệnh. Các tổn thương không chỉ xảy ra ở phần sụn khớp mà còn có thể ảnh hưởng đến phần xương do sụn đã bị bào mòn khiến cho các đầu xương cọ xát vào nhau và gây ra tình trạng đau nhức dữ dội.
Đa số đến giai đoạn này khi xuất hiện những cơn đau dữ dội thì người bệnh mới có ý định đi khám.
2.4. Giai đoạn 4
Đây chính là giai đoạn nặng nhất của bệnh. Người bệnh có thể mất dần dần khả năng vận động và mỗi cử động khi thực hiện đều gây ra đau đớn, xuất hiện các dấu hiệu như sưng đau, cứng khớp. Thậm chí, trong nhiều trường hợp, khớp có thể bị dính và không còn giữ được khả năng vận động.
3. Nguyên nhân gây ra bệnh viêm khớp dạng thấp
Viêm khớp dạng thấp là hệ quả của việc hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công lớp màng của màng bao quanh khớp synovium khiến cho synovium bị viêm và dày lên, thậm chí là có thể phá hủy sụn và xương bên trong khớp. Bên cạnh đó, các gân và dây chằng ở giữa các khớp cũng bị giãn, suy yếu dần sẽ khiến cho khớp bị mất đi tính liên kết và biến dạng.
Hiện nay, các nhà khoa học vẫn chưa khẳng định được chắc chắn nguyên nhân chính gây viêm khớp dạng thấp là do đâu nhưng yếu tố di truyền có thể liên quan mật thiết đến bệnh lý này. Bởi vì có một số gen dù không trực tiếp gây ra bệnh nhưng lại khiến cho người bệnh nhạy cảm hơn với các yếu tố môi trường. Ví dụ như là nhiễm một số virus, vi khuẩn nhất định và từ đó có thể dẫn tới sự khởi của phát bệnh.
4. Một số triệu chứng của bệnh viêm khớp dạng thấp
Viêm khớp dạng thấp có thể gây ra nhiều triệu chứng khác nhau, bao gồm cả các triệu chứng lâm sàng, thực thể ở khớp và ngoài khớp. Có thể là:
4.1. Các triệu chứng lâm sàng
Người bệnh sẽ có thể gặp phải một số biểu hiện lâm sàng như sau:
- Đau và sưng khớp, nhất là ở các khớp nhỏ và nhỡ. Thường cảm thấy đau liên tục cả ngày nhưng nặng hơn về ban đêm và rạng sớm, cho dù nghỉ ngơi cũng không đỡ đau.
- Xuất hiện tình trạng cứng khớp vào mỗi buổi sáng.
- Suy nhược và mệt mỏi do bị viêm khớp kéo dài. Trong nhiều trường hợp, người bệnh có thể bị sốt trong các đợt tiến triển bệnh.
4.2. Các triệu chứng thực thể tại khớp
Ở khớp, vùng bị viêm sẽ có các dấu hiệu sưng đau, nóng. Các vị trí khớp thường bị viêm bao gồm: khớp cổ tay, bàn tay, khớp khuỷu tay, va và cổ chân, đầu gối… Nếu như không được điều trị sớm và đúng phương pháp, người bệnh có thể bị dính khớp, biến dạng khớp do tổn thương phá hủy các khớp, gân và dây chằng, gây trật khớp, thậm chí là có thể bị tàn phế.
Một số biến dạng thường gặp của viêm khớp dạng thấp tại các khớp đó là: Ngón tay lò xo, bàn tay gió thổi và hội chứng đường hầm cổ tay…
4.3. Triệu chứng ngoài khớp
Không chỉ xảy ra các tổn thương tại khớp, bệnh viêm khớp dạng thấp còn có những biểu hiện ở bên ngoài vị trí khớp đang bị tổn thương. Có thể kể đến như là:
- Tổn ở thương phổi: Xơ phổi kẽ lan tỏa, nốt dạng thấp ở các nhu mô, tắc nghẽn đường hô hấp do bị viêm khớp nhẫn giáp, viêm màng phổi và tràn dịch màng phổi…
- Tổn thương mắt: Viêm khô kết mạc, có thể là viêm củng mạc khi bệnh tiến triển nặng hơn.
- Tổn thương hệ tim mạch: Viêm cơ tim, viêm màng tim, rối loạn nhịp tim, viêm mạch…
- Hạt thấp dưới da: Tỷ lệ thường gặp của tổn thương này là 10 -15% và thường xuất hiện ở dưới da vùng tỳ đè như là ngón chân, khuỷu tay và vùng chẩm… Các biểu hiện này thường gặp ở người bệnh bị viêm khớp dạng thấp tiến triển nặng, thể huyết thanh dương tính.
5. Các biến chứng của bệnh viêm khớp dạng thấp là gì?
Bệnh viêm khớp dạng thấp là một căn bệnh mãn tính. Nếu như không được thực hiện điều trị sớm sẽ tiến triển nặng và gây ra một số biến chứng như là:
- Loãng xương:Bệnh viêm khớp dạng thấp cùng với một số tác dụng phụ của các loại thuốc được sử dụng để điều trị bệnh có khả năng làm tăng nguy cơ bị loãng xương, khiến cho xương giòn và dễ gãy.
- Nhiễm trùng: Các tác dụng phụ của thuốc và chính bệnh viêm khớp dạng thấp sẽ làm suy giảm hệ thống miễn dịch, khiến cho người bệnh có nguy cơ bị nhiễm trùng.
- Khô mắt và miệng: Người bệnh viêm khớp dạng thấp có nguy cơ mắc hội chứng Sjogren, làm giảm đi độ ẩm trong mắt và miệng.
- Bệnh tim mạch: Bệnh viêm khớp dạng thấp khi tiến triển nặng có thể làm gia tăng nguy cơ bị tắc nghẽn động mạch, xơ cứng và viêm túi bao quanh tim.
- Ung thư hạch: Người bị viêm khớp dạng thấp có nguy cơ cao bị các bệnh ung thư hạch, là một bệnh thuộc nhóm ung thư máu trong hệ thống bạch huyết.
- Thành phần cơ thể bất thường: Ở các bệnh nhân viêm khớp dạng thấp, tỷ lệ mỡ thường sẽ cao hơn so với cơ , kể cả khi người bệnh có chỉ số khối cơ thể BMI bình thường.
- Bệnh phổi: Người bị viêm khớp dạng thấp sẽ có nguy cơ cao bị viêm và sẹo mô phổi, có thể gây ra tình trạng khó thở.
6. Các phương pháp chẩn đoán viêm khớp dạng thấp
Bệnh viêm khớp dạng thấp có thể được chẩn đoán thông qua những triệu chứng lâm sàng mà người bệnh thường xuyên gặp phải. Tuy nhiên, có một vài triệu chứng dễ gây ra sự nhầm lẫn với các bệnh lý xương khớp khác nên cần phải áp dụng các kỹ thuật y khoa để giúp chẩn đoán được bệnh chính xác hơn. Các kỹ thuật đó có thể là:
6.1. Các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh
Chụp X-quang, siêu âm, chụp cộng hưởng từ MRI là những phương pháp giúp chẩn đoán chính xác được tình trạng bệnh viêm khớp dạng thấp. Trong đó, phương pháp MRI có độ chính xác cao hơn do đem lại các hình ảnh rõ nét. Ngoài giúp chẩn đoán tổn thương ở sụn khớp, kỹ thuật này còn có thể đánh giá được tình trạng tràn dịch khớp và viêm màng hoạt dịch.
6.2. Xét nghiệm máu
Xét nghiệm máu thường cho kết quả chính xác về các chỉ số bình thường và chỉ số bất thường khi mắc bệnh.
Xét nghiệm công thức máu toàn phần sẽ giúp đánh giá mức độ thiếu máu khi người bệnh bị viêm khớp dạng thấp trong một thời gian dài. Xét nghiệm kháng thể CCP có ý nghĩa trong việc đưa ra các chẩn đoán bệnh học viêm khớp dạng thấp. Thông thường, nếu như mẫu bệnh phẩm có anti CCP dương tính thì người đó sẽ có khả năng bị viêm khớp dạng thấp trong vòng 3 năm sau đó. CCP tăng cao là một trong những yếu tố tiên lượng nặng của bệnh.
6.3. Xét nghiệm yếu tố thấp khớp RF
Đây là một kỹ thuật xét nghiệm máu đơn giản giúp đo được các globulin miễn dịch. Nồng độ kháng thể RF cao được xem là một trong những yếu tố tiên lượng bệnh nặng. Theo các nghiên cứu, có đến 50-75% người bị viêm khớp dạng thấp có kết quả RF dương tính.

7. Phương pháp điều trị bệnh viêm khớp dạng thấp là gì?
Tùy thuộc vào tình trạng của mỗi người bệnh, viêm khớp dạng thấp có thể được điều trị theo các phương pháp khác nhau, tùy thuộc vào tình trạng bệnh cũng như là tiền sử sức khỏe của người bệnh. Có một số phương pháp điều trị bệnh viêm khớp dạng thấp phổ biến hiện nay như là:
Phương pháp điều trị nội khoa
Sau khi thăm khám, các bác sĩ sẽ xem xét kê đơn các loại thuốc giảm đau, chống viêm phù hợp với tình trạng của người bệnh để giúp cải thiện các triệu chứng bệnh và ngăn ngừa nguy cơ viêm khớp dạng thấp tiến triển nặng hơn.
Phẫu thuật
Nếu như tình trạng bệnh diễn biến nặng, việc sử dụng thuốc không đem lại hiệu quả thì phẫu thuật sẽ là phương pháp tối ưu nhất để điều trị bệnh cũng như giúp hồi phục khả năng vận động cho người bệnh. Khi phẫu thuật, bác sĩ sẽ thay thế phần khớp bị viêm, tổn thương bằng khớp nhân tạo.
Những vị trí viêm khớp dạng thấp thường được chỉ định phẫu thuật thay thế khớp nhân tạo gồm: khớp gối, khớp háng, chỏm xương đùi…
Vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu là phương pháp người bệnh thực hiện các bài tập và các kỹ thuật trị liệu phù hợp để giảm bớt cảm giác đau, ngăn chặn bệnh tiến triển nặng và phục hồi được chức năng của xương khớp hiệu quả.
Bên cạnh đó, vật lý trị liệu còn giúp ngăn ngừa các biến chứng nh là teo cơ, dính khớp, co rút gân để hạn chế được tối đa những ảnh hưởng của bệnh đối với sức khỏe và các sinh hoạt thường ngày.
Như vậy, viêm khớp dạng thấp là một căn bệnh có thể ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe của người bệnh. Người bệnh cần chú ý tới các đặc điểm nhận biết của bệnh để phát hiện ra và có phương pháp điều trị kịp thời.